Wat is systeemtherapie?

Waar systeemtherapie zich op richt

Deze therapie richt zich op het begrijpen van de onderliggende oorzaken van problemen, het leggen van verbanden en het oplossen van de obstakels die je tegenkomt in je sociale en culturele context: zowel in relatie tot anderen als in relatie tot jezelf. Dit kan bijvoorbeeld binnen je gezin, familie of vriendengroep zijn. Hetzelfde probleem kan binnen een andere context of cultuur anders geïnterpreteerd worden. Daarom is het van belang om de klacht te benaderen binnen de specifieke gezinsdynamiek, culturele achtergrond en omgeving.

Het uitgangspunt

Het uitgangspunt van systeemtherapie is dat een probleem nooit op zichzelf staat. De mensen die deel uitmaken van je leven spelen een cruciale rol, en de oorzaak van je klacht kan vaak worden teruggevoerd naar je jeugd, of zelfs naar generaties ervoor. Systeemtherapie biedt inzicht in terugkerende problemen en de invloed die deze hebben op je relaties.

Waarom systeemtherapie

Bij systeemtherapie wordt er veel aandacht besteed aan de interactie tussen de verschillende leden van een systeem. Je onderzoekt hoe jullie elkaar beïnvloeden – de onderlinge interactiepatronen – en krijgt handvatten om de relaties te verbeteren. Door deze aanpak kom je sneller tot de kern van het probleem, wat kan bijdragen aan een sneller herstel. De sessies met een systeemtherapeut zorgen vaak voor meer begrip tussen jou en de mensen om je heen. Het is echter niet noodzakelijk dat alle gezinsleden fysiek aanwezig zijn bij de sessies. Je kunt ook individuele systeemtherapie volgen en belangrijke personen betrekken zonder dat zij daadwerkelijk aanwezig hoeven te zijn.

Door je naasten te betrekken bij de therapie, kun je voorkomen dat problemen escaleren. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen dat een heel gezin uit balans raakt door relatieproblemen tussen de ouders.

Waarbij kan systeemtherapie helpen

Systeemtherapie kan worden ingezet bij een breed scala aan vraagstukken:

• Conflicten binnen relaties en gezinnen: Bijvoorbeeld bij communicatieproblemen of conflicten tussen ouders en kinderen. Ook bij scheidingen kan systeemtherapie ondersteunen met vragen zoals: Hoe blijf je effectief samen ouders, ook al ben je geen partners meer? Hoe ondersteun je je kinderen het beste in het scheidingsproces?
• Levensfaseproblematiek binnen relaties of gezinnen: Wanneer veranderingen voor wrijving zorgen, bijvoorbeeld in een gezin met pubers of uit huis gaande kinderen. Systeemtherapie helpt om een gezonde balans te vinden tussen verbinding en autonomie.
• Levensfaseovergangen; verwijzen naar belangrijke overgangen in iemands leven die vaak gepaard gaan met aanpassingen, uitdagingen en groeimogelijkheden. Deze overgangen kunnen betrekking hebben op verschillende levensgebieden, zoals persoonlijke ontwikkeling, relaties, gezinssituaties of professionele rollen, migratie. Ze markeren momenten waarop de verwachtingen, verantwoordelijkheden of sociale rollen veranderen.
  Elke overgang brengt zijn eigen specifieke uitdagingen en kansen met zich mee. Soms kunnen levensfasenovergangen voor stress of conflicten zorgen, vooral wanneer de verandering onverwacht is of gepaard gaat met verlies. Systeemtherapie kan hierbij helpen, door niet alleen naar het individu te kijken, maar ook naar de impact die deze veranderingen hebben op de interacties binnen relaties en gezinnen. Het helpt om nieuwe rollen, grenzen en verbindingen te begrijpen en een balans te vinden in deze nieuwe fase van het leven.
• Samengestelde gezinnen: Bij de uitdagingen van een ‘nieuwe’ gezinsdynamiek. Hoe zorg je ervoor dat iedereen zich gezien en gehoord voelt en hoe maak je de overgang soepel? Hoe ga je om met gevoelens van schuld als ouder?
• Werkgerelateerde problemen: Bij conflicten tussen teamleden, moeilijkheden met groepsdynamiek of spanningen binnen leidinggevende teams kan systeemtherapie helpen om de onderlinge relaties te verbeteren.
• Hechtings- en zelfbeeldproblemen: Zoals moeilijkheden met het opbouwen en onderhouden van relaties, gebrek aan assertiviteit of problemen met het aannemen van leiderschap.
• Huiselijk geweld: Systeemtherapie kan bijdragen aan het bevorderen van een geweldloze en veilige manier van omgaan met elkaar, met bijzondere aandacht voor eventueel betrokken kinderen.
• Veranderingen in je leven: Als je nieuwe vaardigheden wilt aanleren of oude patronen wilt doorbreken die niet meer werken, kan systeemtherapie ondersteunen bij het realiseren van deze veranderingen.

Systeemtherapie is een geschikte behandelvorm voor relatie- en gezinstherapie, familiebemiddeling, werkgerelateerde coaching en mediation.